Emoties
Er zijn 4 basis emoties: BOOS, BANG, BEDROEFD, BLIJ
Iedereen reageert anders in onverwachte situaties. Freeze, Flight of Fight. Zo vertelde een vriendin laatst een fantastisch verhaal over een situatie op een centraal station waarbij zij al zigzaggend weg rende, toen er geschreeuw klonk dat er iemand met een pistool achter haar liep. Toen ik informeerde naar het zigzaggen, vertelde ze dat ze daarmee dacht de kogels te kunnen ontwijken….
Ik ben iemand die schiet in de fight. Dat heeft voordelen, want ik hoef maar ‘help’ uit een trappenhuis te horen en ik sla abrupt linksom en storm de trap op om te kijken wat ik kan doen. Ik zie een ruzie en ik stap erop af om te proberen er een eind aan te maken. Kortom ik sta klaar voor het ‘gevecht’ met de emotie die mij daarbij ook kracht geeft en dat is boosheid. Maar daaronder zit wel een andere emotie.
In mijn eerste blog “de Drama driehoek” schreef ik dat ik boos was dat ik niet de gehoopte en stiekem verwachte promotie had gekregen. Op vele manieren heb ik mijn ongenoegen daarover laten zien. De emotie die daarbij de boventoon voerde was mijn boosheid.
Maar wat was er nu eigenlijk echt aan de hand? Als je die boosheid onder de loep gaat leggen, zie je dat er iets anders onder zit. In welke behoefte werd niet voorzien waardoor ik boos werd? Natuurlijk was ik boos en dat zag je. Tegelijkertijd was ik eigenlijk ontzettend teleurgesteld en bedroefd dat mijn promotie niet doorging. Deze laatste emotie heb ik helemaal niet laten zien. Boos reageren heeft effect dat je even gehoord wordt, maar ook dat mensen met een boog om je heen gaan lopen dan.
Zo zijn er ook mensen die alle ellende die ze meemaken, op een grappige manier met een glimlach vertellen. Waardoor je op het eerste gezicht gaat denken dat het allemaal wel meevalt. Maar als je goed kijkt, zie je dat het verdriet wat eronder zit toegedekt wordt met de emotie blij.
INZICHT IN JE EMOTIES KRIJG JE DOOR EEN EMOGRAM
Het Emogram is een oefening je je kunt inzetten voor jezelf als het lastig blijkt om gevoelens te verwoorden. Je creëert inzicht in je emotie lagen. Eerst onderzoek je wat je van binnen voelt (boos, bang, blij, bedroefd of afgeleiden daarvan) en daar geef je een cijfer aan. Vervolgens onderzoek je welk gevoel van die 4 je geuit hebt en daar geef je ook een cijfer aan. Hierna kun je zien of en welke gevoelens je in welke mate uit over een bepaalde situatie en of er sprake is van een toedekgevoel/emotie. Met andere woorden, je uit een ander gevoel dan je werkelijk voelt. In mijn voorbeeld van gemiste promotie zag je vooral boosheid i.p.v. teleurstelling/verdriet.
Er zijn 4 soorten basis emoties:
1. Boos zorgt ervoor dat je eigen grenzen bewaakt. Het is een reactie die je geeft als jij je belemmerd voelt bij je doel.
2. Bedroefd, verdriet, teleurstelling zorgt ervoor dat je contact houdt met je eigen gevoel. Het is een reactie op verlies.
3. Bang daarmee bewaak je je eigen veiligheid. Het is een reactie als jij je bedreigt voelt, lichamelijk of psychisch. De angst stelt je in staat tot flight, fight of freeze reactie.
4. Blij geeft energie. Het is een reactie op iets wat fijn is.
Je zult zien dat elke situatie anders is en wellicht ontdek je hiermee ook wel of en welk toedekgevoel/emotie jij vooral laat zien. Wat zou het je brengen in het contact met de ander om het woorden te geven aan de emotie die je het sterkst voelt?
Deze oefening is ook heel goed toepasbaar voor mensen met assertiviteit vraagstukken, zichtbaarheid, grenzen aangeven en feedback wel of niet geven. Wil je daar meer over weten, mail me dan voor een intakegesprek.
